1. Dấu hiệu của suy giảm trí nhớ
Mỗi người có thể nhận biết được tình trạng suy giảm trí nhớ của mình thông qua một số biểu hiện như:
- Nói trước quên sau, hay quên vị trí để đồ đạc, các sự kiện, vấn đề nào đó hoặc thường xuyên lặp lại một nội dung câu chuyện (không nhớ đã từng nhắc trước đó).
- Khó ghi nhớ một thông tin, sự kiện, bài học mới.
- Thiếu tập trung, lơ đãng trong công việc và học tập
- Thường xuyên thấy mệt mỏi, căng thẳng, stress, tâm trạng thay đổi thất thường, khó kiểm soát được hành vi.
- Gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch, giải các câu đố hoặc phép tính liên quan đến con số.
- Lú lẫn khi nhận thức về các mốc thời gian, các mùa hoặc vị trí mình đang ở.
- Giảm khả năng phán đoán và ra quyết định.
2. Nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ
Tùy vào từng nhóm đối tượng mà nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ cũng có sự khác nhau:
Nguyên nhân suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
- Căng thẳng, stress, áp lực trong công việc, học tập sẽ khiến cơ thể sản sinh ra nhiều gốc tự do, chúng tấn công làm tổn thương, thậm chí chết các tế bào thần kinh và thoái hóa não bộ. Khi đó, trí nhớ sẽ giảm dần và các chức năng của não bộ cũng bị rối loạn.
- Thiếu ngủ, mất ngủ thường xuyên: khiến não bộ khó giải phóng được các “độc chất” và củng cố khả năng ghi nhớ dài hạn, dẫn đến tình trạng nhớ nhớ quên quên, chậm chạp trong sinh hoạt hằng ngày và giải quyết vấn đề kém.
- Chế độ dinh dưỡng nhiều đường và dầu mỡ cũng khiến não bộ dễ bị “ăn mòn”, làm giảm khả năng ghi nhớ.
Nguyên nhân suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi
- Thoái hóa thần kinh do tuổi tác: Não bộ có khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh và liên kết với nhau bởi 1000 tỷ khớp thần kinh (synap). Thế nhưng, sau tuổi 25, trung bình mỗi ngày có khoảng 3.000 tế bào thần kinh bị chết đi mà không có sự sinh sản thêm.
- Bệnh tật: suy giảm trí nhớ có thể là hệ lụy của một số bệnh lý như viêm não, chấn thương sọ não, đột quỵ, thiếu máu não… Càng lớn tuổi, nguy cơ đối mặt với các bệnh lý này càng tăng.
Nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở phụ nữ sau sinh
- Mất cân bằng nội tiết: trong 06 tháng cuối thai kỳ, nồng độ estrogen của phụ nữ sẽ tăng cao, và sau đó giảm dần trong 3 tháng cuối và tiếp tục giảm trong 3 tháng sau sinh. Sự rối loạn này có tác động mạnh mẽ lên não bộ, dẫn đến rối loạn hoạt động cơ bản của các tế bào thần kinh ở não, trong đó có các trung khu có chức năng ghi nhớ, xử lý thông tin. Do đó, chị em hay có hiện tượng “não cá vàng” sau khi sinh con.
- Trầm cảm, lo âu, mất ngủ: khi vừa phải đảm nhận vai trò làm mẹ, vừa phải chăm lo cuộc sống gia đình, nhiều chị em cảm thấy lo lắng, áp lực, mất ngủ. Nếu không nhận được sự chia sẻ từ chồng và gia đình, nhiều phụ nữ sẽ rơi vào trầm cảm, khiến trí nhớ ngày càng giảm sút.
Cơ thể thiếu chất dinh dưỡng: Sau giai đoạn vượt cạn, cơ thể phụ nữ dần suy yếu. Nếu không được bù đắp đủ các dưỡng chất cần thiết (đặc biệt là vi chất như sắt) sẽ gây thiếu máu, oxy không đủ để bơm lên não, dẫn đến suy giảm trí nhớ.
3. Các biện pháp cải thiện suy giảm trí nhớ
· Thay đổi lối sống, giải tỏa các căng thẳng
Cần sắp xếp công việc, học tập khoa học, không ôm đồm. Cố gắng loại bỏ các áp lực, căng thẳng trong cuộc sống, giữ tinh thần lạc quan nhất có thể.
· Tăng cường rèn luyện tư duy
Thường xuyên duy trì các hoạt động ghi nhớ, tư duy của não.
Ngoài ra, để phòng tránh suy giảm trí nhớ, có thể thực hiện những hoạt động, trò chơi giúp động não như giải ô chữ, tính nhẩm, xếp hình, đọc sách. Các hình thức nghe nhạc, tham gia hoạt động xã hội, cộng đồng... cũng giúp tăng cường trí nhớ và duy trì sự năng động cho não bộ.
· Vận động thể lực điều độ
Bên cạnh việc rèn luyện tư duy, vận động thể chất cũng giúp máu lưu thông đến não bộ tốt hơn, giúp tinh thần thư thái và tăng cường trí nhớ.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng đủ chất, đa dạng là điều quan trọng để cải thiện trí nhớ. Trong đó, não bộ cần đủ lượng protein, vitamin và khoáng chất nhất định để hoạt động và phát triển. Riêng với phụ nữ mang thai và sau sinh, cần được bổ sung đầy đủ chất sắt theo hướng dẫn của bác sĩ.