Co giật do căng thẳng là bệnh gì?

Co giật do căng thẳng hay còn gọi là cơn co giật tâm lý không động kinh (psychogenic nonepileptic seizures - PNES) là một biểu hiện phức tạp của một dạng rối loạn chức năng thần kinh. Trong tình trạng này, bệnh nhân trải qua các cơn co giật giống hệt động kinh, với các biểu hiện như mất kiểm soát cơ bắp, co cứng, giật hoặc thậm chí là mất ý thức tạm thời. Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng là các cơn co giật này không xuất phát từ hoạt động điện bất thường trong não, mà bắt nguồn từ những căng thẳng, stress, lo âu hay sang chấn tâm lý sâu sắc.

Nguyên nhân chính gây ra co giật do căng thẳng thường liên quan đến các yếu tố tâm lý như stress mãn tính, lo âu kéo dài, hoặc những trải nghiệm sang chấn trong quá khứ. Trong nỗ lực đối phó với những áp lực tâm lý này, cơ thể có thể biểu hiện ra các triệu chứng thể chất, bao gồm cả cơn co giật.

Triệu chứng của co giật do căng thẳng

Co giật do căng thẳng biểu hiện qua các triệu chứng đa dạng, có thể gây nhầm lẫn với động kinh hoặc các rối loạn thần kinh khác. Người bệnh có thể trải qua các cơn co giật toàn thân hoặc một phần cơ thể, với biểu hiện mất kiểm soát cơ bắp, co cứng hoặc giật cơ không chủ ý. Trong một số trường hợp, cơn co giật có thể kèm theo ngất xỉu hoặc mất ý thức tạm thời. Đặc điểm quan trọng là các cơn co giật này thường xảy ra trong hoặc ngay sau khi trải qua một tình huống căng thẳng, lo âu hoặc kích động cảm xúc mạnh.

Ngoài cơn co giật, người bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng khác liên quan đến hệ thần kinh và tâm lý. Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn là những triệu chứng thường gặp, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Các biểu hiện về hô hấp và tim mạch như khó thở, hồi hộp, đánh trống ngực cũng có thể xuất hiện. Một số bệnh nhân còn mô tả cảm giác tê bì, kiến bò hoặc rối loạn cảm giác ở các chi. Stress kéo dài còn có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi và suy giảm khả năng tập trung.

Điều trị co giật do căng thẳng

Điều trị co giật do căng thẳng đòi hỏi sự tập trung vào giải quyết gốc rễ tâm lý và hỗ trợ bệnh nhân kiểm soát các triệu chứng.

Tâm lý trị liệu

Đây là phương pháp điều trị chủ yếu và quan trọng nhất đối với PNES. Các liệu pháp như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) giúp bệnh nhân nhận biết và thay đổi những suy nghĩ, niềm tin và hành vi tiêu cực, từ đó ứng phó với căng thẳng và kiểm soát cảm xúc.

Liệu pháp tâm lý động đi sâu vào tìm hiểu và giải quyết các xung đột nội tâm, sang chấn tâm lý tiềm ẩn, giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về bản thân và đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống. Ngoài ra, các liệu pháp thư giãn như thiền định, yoga, hít thở sâu cũng có thể giúp bệnh nhân giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Điều trị co giật do căng thẳng bằng thuốc

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống trầm cảm hoặc chống lo âu để kiểm soát các triệu chứng tâm lý kèm theo. Thuốc chống co giật cũng có thể được cân nhắc, nhưng thường chỉ sử dụng trong thời gian ngắn và dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

Hỗ trợ từ gia đình và xã hội

Sự ủng hộ và thấu hiểu từ gia đình, bạn bè và cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị căn bệnh này. Gia đình nên tạo một môi trường sống lành mạnh, giảm áp lực và khuyến khích bệnh nhân tham gia các hoạt động xã hội. Việc này có thể giúp họ cải thiện sức khỏe tinh thần và giảm thiểu tần suất các cơn co giật.